Her çalışanın açık ve net bir görev tanımına sahip olması, işyerlerinde gösterdiği güçsüzlük ve performansla başa çıkmalarına yardımcı olabilir. Bir görev tanımının yazılı ve somut bir şekilde belirlenmesi, çalışan için önemli bir güvence sağlar. Bu, kişinin kendisini daha güçlü ve kontrol sahibi hissetmesini sağlar çünkü tüm beklentiler ve sorumluluklar belirli bir çerçeveye oturtulmuştur.
İlk başta kaydedilen görev tanımı, işin özellikleri ve deneyimlere göre periyodik olarak gözden geçirilmelidir. İki taraflı olarak bu sayede hem çalışan hem de yönetici sürekli olarak herkesin görüşlerini gözden geçirme olanağı bulur.
Eğer bir çalışıyorsa, yönetim görev tanımında anlaşmadığı bir konumda kararlı bir şekilde duruyorsa ve yönetimle aynı fikirde değilse, bu durumu kabul etmek yerine başka bir alternatif önemlidir. Bu, bazen başka bir işte ya da farklı bir şirkette bir fırsat olabilir. Zorlu ekonomik koşullar altında çalışanların işlerinden tatmin olmaları, saygı görmeleri ve psikolojik olarak sağlıklı bir iş deneyimi yaşamaları gerektiği unutulmamalıdır. İş, sadece maddi bir kazanç değil, aynı zamanda kişisel tatmin ve saygı buluşmaları bir alan olmalıdır.
İşiniz Size Hiç Uygun Değilse
”Sevdiğiniz bir iş bulduğunuz zaman, artık hayatınızda tek bir gün daha işe gitmeniz gerekmeyecek” derler. Eğer işini seviyorsan, bu gerçekten bir şans olarak değerlendirilebilir. Ancak, eğer işiniz sizin için uygun değilse veya sevmediğiniz bir işte çalışıyorsanız, bu durum yalnızca üretkenliğinizi engellemez, aynı zamanda zihinsel ve fiziksel sağlığınızı aynı anda ciddi darbelere maruz bırakabilir. İş stresi, uzun süreli ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir ve kişinin genel yaşam sınırlandırabilir.
Pek çok insan, sevmedikleri veya kendilerine uygun olmayan bir işte çalışmak zorunda kalıyor. Bu durumun en yaygın sebeplerinden biri olan “altın kelepçe” dediğimiz durumları; Yüksek maaş, ikramiyeler, emeklilik maaşı ve diğer maddi teşvikler, kişinin stresli bir şekilde çalışmaya devam etmesini sağlar. Bu maddi değerler, duygusal ve psikolojik bedellerin ödenmesine rağmen, çalışanların işlerinden kopmaktan vazgeçmelerine sebep olmaktadır.
Ayrıca bazılarının ne tarz bir iş istedikleri ya da ne tür bir işin kendileri için daha iyi olabileceği hakkında hiç bir bilgisi yoktur. Daha da kötüsü bu bilgiyi nasıl edinebilecekleri konusunda da en ufak bir fikir sahibi değillerdir.
İşteki Travmatik Olaylar
Bazı işler yapıları dolayısıyla tehlikelidirler, bazıları ise birden tehlikeli hale gelirler. Cinayet masası görevlileri, itfaiyeciler, ambulans şoförleri, askerler, afet ekipleri sayısız korkunç sahneye tanık olurlar ve sürekli olarak tehike ile karşı karşıyadırlar. Genelde bu tip olayları kolay atlatırlar. Ama nadir de olsa bazen kötü bir olay zihinlerini rahat bırakmaz; olayın görüntüleri zihinlerinde sürekli olarak yeniden canlanır ve kişi kabuslar görmeye başlar. Bunu, uyku bozuklukları, suçluluk, korku ve fiziksel rahatsızlıklar izler. Bazen sıradan işler de travmatik olabilir; çalışma arkadaşı, partron ya da müşterinin fiziksel tehdidi, iş gezisindeki bir otobüs kazası, çalışanlardan birinin soyulması ya da rehin alınması, silahlı saldırı v.s. Bu tip olaylar (TSSB) neden olabilir ve eğer travma uzmanları duruma el koyup kişiyi tedavi etmezlerse, kişi tazminat davası bile açabilir.
İş Ortamı
Çalışma ortamının fiziksel ve psikolojik özellikleri, iş stresinin büyük ölçüde etkileyebilir. Kişi stres, gürültü, yetersiz özel alan, zayıf aydınlatma, kötü havalandırma ve uygun sıcaklık kontrolünün olmadığı bir ortamda ortaya çıkabilir. Bu gibi koşullar, insanların fiziksel ve zihinsel açıdan olumsuz yönde etkilenmesine neden olabilir. Ayrıca, yetersiz sağlık koşulları, işlerdeki olumsuzluğu artırıcı bulunarak stresi artırabilir. Çalışma ortamı, yalnızca fiziksel koşullarla sınırlı kalmaz, aynı zamanda iş yönetiminin tarzı ve kültürü de psikolojik stres yaratabilir. Eğer yönetimde karışıklık varsa, aşırı baskıcı ya da kriz merkezci bir tavır sergiliyorsa, bu durum çalışma motivasyonunu düşürür.
Sendika ya da işçi dernekleri yardımıyla stresli çalışma ortamlarını düzeltmek için harekete geçin. Eğer bu işe yaramazsa, son zamanlarda stresli çalışma ortamlarına ait şikayetleri kabul etme bakımından büyük adımlar atan mahkemeleri deneyin. Bu konulardaki son hükümler, iş verenleri mümkün olduğunca stressiz ortamlar yaratmak açısından oldukça köşeye sıkıştırmış durumdadır.
